ปลากัด เดิมทีเป็นปลาท้องถิ่นที่อาศัยอยู่ตามแหล่งน้ำธรรมชาติ เรียกได้ว่าอยู่คู่กับวิถีชีวิตคนไทยมาอย่างช้านาน ปลากัดไทย รู้จักกันในชื่อของ “Siamese Fighting Fish” หรือเรียกกันในวงการผู้เลี้ยงปลากัดว่า betta เป็นปลาน้ำจืดในวงศ์ “Osphronemidae” กลุ่มเดียวกับปลากระดี่ พบได้ทั่วไปในหลายประเทศของแถบเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ตามแหล่งน้ำธรรมชาติ เช่น หนองน้ำ นาข้าว ลำธารที่ไหลเอื่อย หรือแม้แต่ตามแหล่งน้ำขัง ในอดีตมักเลี้ยงไว้เพื่อการพนัน เรียกว่า “พนันปลากัด” จากรูปด้านบน แสดงให้เห็นถึง “การกัดปลา และวิถีชีวิตของคนในสมัยก่อน”
ปลาชนิดนี้ยังได้ถูกส่งเสริมจากคณะกรรมการเอกลักษณ์ของชาติให้ถูกบรรจุเป็น “สัตว์น้ำประจำชาติไทย” โดยคณะรัฐมนตรีได้ลงมติเห็นชอบในข้อบังคับนี้เมื่อวันที่ 5 กุมภาพันธ์ 2562 เพื่อส่งเสริมทั้งในด้านการอนุรักษ์ การเพาะพันธุ์ และการส่งออกในเชิงพาณิชย์ ซึ่งมติที่เห็นชอบนี้ส่งผลดีให้เกิดการจัดแข่งขันประกวดความสวยงามของปลากัด และมีการต่อยอดเพื่อพัฒนาให้เกิดสายพันธ์ุใหม่ๆมากยิ่งขึ้น
